«تفاوت‌های زن و مرد در عبادات»

قسمت سوم:

à   ج) تفاوت در غسل


  1. تفاوت در تعداد غسل‌های واجب؛غسل‌هاى واجبِ مورد اتّفاق براى بانوان هفت غسل وبراى مردان چهار غسل مى ‏باشد:

  •  
    •  E الف) غسل‌های مشترک:1- غسل جنابت؛ 2- غسل میت؛ 3- غسل مسّ میت؛ 4-غسلى که به واسطه نذر و قسم و مانند اینها([1]) واجب مى ‏شود؛

    • E   ب) غسل‌های مخصوص بانوان:5- غسل حیض؛ 6- غسل نفاس؛ 7- غسل استحاضه؛.([2])

  • به وسیله جماع (هم بسترى) با شرایطش و همچنین علمِ به خروجِ مَنى از بدن (در بیدارى باشد یا در خواب، با اختیار باشد یا بى‌اختیار...)، جنابت در مرد و زن تحقّق پیدا مى ‏کند. اما اثبات جنابت براى مرد و زن در مواردخروج رطوبت‌هاى مشکوکِ به مَنى و غیر آن، بستگى به بودنِ علایمِ مَنى در آن رطوبت دارد.([3])

  • علایم مَنى عبارتند از: 1 - خروج باشهوت،  2 خروج باجهندگى،  3 - سست شدن بدن.

    با بودن این سه علامت به اتفاقِ همه فقها حکم به منى بودن مى ‏شود  و اگر هر سه علامت نباشد مَنى نیست و اما اگر بعضى از سه علامت را دارا باشد اقوالى است که در زیر بیان مى ‏گردد:

  • اوّل: درزن و مریض لازم نیست رطوبت با جهندگى بیرون آمده باشد؛  بلکه اگر فقط با شهوت خارج شده باشد در حکم مَنى است و لازم نیست بدن او سست شود. و این نظر حضرت امام(ره) وآیت ‏الله فاضل لنکرانى است.([4])

  • دوم: در صورت شک، ظاهراین است که بودن جهندگى همراه با سستى یا شهوت کافى است و بعید نیست که نسبت به زن همین مسأله جارى باشد ولى در مریض تنها خروج با شهوت کافى است. (آیت ‏الله گلپایگانى(ره) ). در زن و مریض خروج مَنى اگر فقط با شهوت باشد کفایت مى ‏کند. (آیت ‏الله اراکى(ره)).([5])

  • سوم: در مریض لازم نیست آن رطوبت با جهندگى خارج شده باشد؛  بلکه اگر با شهوت خارج شده و هنگام خارج شدن همراه با سست شدن بدن باشد درحکم مَنى است. و این نظر آیت ‏الله خوئى(ره) مى ‏باشد.([6])

  • چهارم: اگر رطوبتى از انسان خارج شود و نداند مَنى است یا رطوبت دیگر، چنان‏چه همراه با «جستن» و «شهوت» بوده باشد آن رطوبت حکم مَنى رادارد و اگر این دو نشانه یا یکى از آنها را نداشته باشد حکم منى ندارد، ولى در زن و مریض لازم نیست که با جستن بیرون آید، بلکه اگر رطوبت هنگامى بیرون آید که به اوج شهوت جنسى رسیده است حکم مَنى دارد. البته غالباً بعد از بیرون آمدن منى بدن سست مى‏ شود، ولى این موضوع جزء شرایط قطعى و نشانه‏ ها نیست.([7]) و این نظر آیت ‏الله مکارم است.

  • پنجم: در مریض خروج با شهوت کافى است. و این نظر آیت ‏الله سیستانى است.([8])

  1. تفاوت در تعداد غسل‌های مستحب؛ غسل‌های مستحبی مانند غسل جمعه، عسل عیدین، عسل زیارت و... که مشترک بین زن مرد است. اما یکى از غسل‏هاى مستحب براى بانوان، غسلِ زنى استکه براى غیر شوهرش بوى خوش استعمال کند.

در روایت آمده‏است: «هر زنى که براى غیر شوهرش بوى خوش استعمال کند، هیچ نمازى از او پذیرفته نمى‏ شود تا این‏که مانند غسل جنابت غسل نماید. (یعنى برایش حالتى پیدا خواهد شد که مانند جنابت براى برطرفشدنِ آن نیاز به غسل مى‏ باشد».([9])

ادامه دارد.......

[1]-  مانند غسلى که به واسطه اجاره یا شرط در ضمن عقد، یا دستورى که اطاعتش لازم است واجب شده ‏است. توضیح المسائل مراجع، بعد از مسأله 344.

[2]- توضیح المسائل مراجع،غسل‌هاى واجب.

[3]- العروه ‏الوثقى، ج 1، فصل فى غسل الجنابه ؛ توضیح المسائل مراجع، مسأله 346.

[4]- توضیح المسائل مراجع، مسأله 346؛ توضیح المسائل آیه‏ الله فاضل، مسأله 348.

[5]- العروه‏ الوثقى، ج 1، فصل فى غسل الجنابه.

[6]- منهاج الصالحین، ج‏1، ص 48، مسأله 137.

[7]- توضیح المسائل، مسأله 361 و 362.

[8]- همان، ص 61،مسأله 169.

[9]- العروه الوثقى، ج‏1، فىالأغسال المندوبه، الأغسال الفعلیّه، القسمالثانى،«السادس».